Reakiro is een huis voor mensen die worstelen met levenszinvragen, als gevolg van een ondraaglijk psychisch lijden aan en onder een psychiatrische aandoening. Zij kunnen er terecht met vragen, voor een babbel, individuele begeleiding of groepsbegeleiding.
Kristel* (64) is al twee jaar een gast bij Reakiro. “Hier krijg je geen diagnose, mag je zelf het tempo bepalen en kan je vrijuit praten over je doodsverlangen. Dat is erg ondersteunend voor mij.”
*Kristel is een schuilnaam.
Euthanasiewens omdat je psychisch lijdt
“Reakiro bestaat sinds april 2020”, legt Luc Bemelmans, coördinator bij Reakiro uit. De eerste gasten zijn mensen die voordien deel uitmaakten van de herstelwerkgroep van Ann Callebert, teamlid bij Reakiro. “Ann Callebert richtte een aantal jaren geleden een herstelwerkgroep op voor mensen die vragen hadden rond euthanasie en mensen die psychisch leden omwille van een psychiatrische problematiek. Die herstelwerkgroep is in de werking van Reakiro opgenomen”, verklaart Bemelmans.
Wie Reakiro binnenwandelt, voelt zich direct thuis. Er is een gezellige living, een kleine keuken, een toilet en twee gespreksruimten. Het zijn de gasten die de ruimte omtoverden tot een gezellige plaats. “Iedereen die bij Reakiro opgevolgd wordt, noemen we een gast”, legt Bemelmans uit. “Toen we in 2020 openden, zijn we met een aantal gasten naar de winkel geweest om de meubels, tapijten en zetels uit te kiezen.”
Individueel of in groep
Het doel is om van Reakiro een inloophuis te maken, waar (nieuwe) gasten elke dag terecht kunnen. De coronapandemie heeft daar de afgelopen maanden een stokje voor gestoken. “We werken voorlopig enkel op afspraak”, knikt Bemelmans. “Onze meeste gasten komen op eigen initiatief of zijn doorverwezen via hun huisarts, psycholoog of psychiater. Op één jaar tijd hebben er zich 186 mensen aangemeld. Daarvan volgen wij er nu nog steeds 71 op. Ze kunnen individueel langskomen voor een gesprek met een teamlid, of deelnemen aan groepssessies.” Een tiental gasten is 65-plus, één gast is jonger dan 18 jaar. De meesten zijn tussen de 35 en de 60 jaar.
“Gasten leggen hier contact met een teamlid en bouwen er een relatie mee op”
Luc Bemelmans, coördinator bij Reakiro
Een ‘teamlid’, dat is een medewerker van Reakiro. Het huis werkt met een multidisciplinair team waar psychologen, een psycholoog-onderzoeker, ervaringsdeskundigen, een psychiater, een coördinatorfunctie en diverse vrijwilligers deel van uitmaken. “De achtergrond van de medewerker is niet het belangrijkste”, legt Bemelmans uit. “Daarom maken gasten inderdaad nooit een afspraak met een psycholoog bijvoorbeeld, wel met een teamlid. Het leggen van een contact met een teamlid en het opbouwen van een relatie, dat is wel van belang.”
Gasten kunnen gratis terecht bij Reakiro. “Velen hebben het tenslotte financieel moeilijk omdat ze al een lang traject van hulpverlening achter de rug hebben. We willen de drempel voor hen zo laag mogelijk houden”, besluit Bemelmans.
Tussen leven en dood
Ook de gasten van Reakiro zelf zorgen er mee voor dat anderen zich thuis voelen. “Zij kunnen zelf een activiteit opstarten in het huis”, knikt Bemelmans. “Zo is er een gast stads- en natuurgids. Hij organiseert wandelingen voor gasten die daar interesse in hebben.” Gasten kunnen zich ook opgeven als vrijwilliger. Zij werken dan als onthaalmedewerker, of zijn verantwoordelijk voor de bibliotheek van het huis.
“Reakiro werkt met een tweesporenbeleid”, gaat Bemelmans verder. “Alleen door de evaluatie van het euthanasieverzoek van mensen gescheiden te houden van het programma, slaagt Reakiro er in om een plaats te zijn waar er vrijuit kan gesproken worden, waar er ruimte is voor (het verkennen van) tegenstrijdigheden, zinverlies én zingeving, dood én leven. We zoeken samen met de gasten wat het willen sterven voor hen betekent.”
“Reakiro is een plaats waar waar er ruimte is voor tegenstrijdigheden, zinverlies én zingeving, dood én leven”
Luc Bemelmans, coördinator bij Reakiro
De evaluatie van een euthanasieverzoek valt buiten de scope van Reakiro. Gasten kunnen er wel terecht voor het inwinnen van informatie. Zo kunnen ze komen tot een weloverwogen, vrije en authentieke keuze in het zoeken tussen verlies van perspectief en de weg van hoop en herstel. In het zoeken tussen leven en dood.
Kristel kan al twee jaar terecht bij Reakiro
Kristel (64) is moeder van vier kinderen en heeft al een doodswens van toen ze nog een kind was. Toevallig leerde ze Reakiro kennen, en sinds twee jaar is ze er een van de gasten.
“Toen Ann Callebert, één van de teamleden van Reakiro, mij aansprak over Reakiro, weigerde ik langs te gaan”, begint Kristel haar verhaal. “Ik was klaar met het leven en wilde geen behandeling meer. ‘Reakiro’ is het Esperanto voor ‘herstel’, maar ik wilde niet meer herstellen. Pas toen ik door had dat er binnen het huis ruimte was om een doodsverlangen te hebben, ging ik er op gesprek. Mijn euthanasietraject mocht blijven lopen, dat was een enorme opluchting.”
Geen diagnose
Dat Kristel in Reakiro geen diagnose kreeg, hielp ook. “Overal waar ik ging, wilde men een etiket op mij plakken”, knikt Kristel. “Maar ik wilde geen diagnose, ik voelde mij niet abnormaal. In het psychiatrisch ziekenhuis waar ik opgenomen ben geweest, moest ik mij aan verschillende regels houden. Ook de groepstherapieën waren niks voor mij. Elke mens is uniek, dus ook elk hulpverlenerstraject is uniek. Misschien bestaat er wel een ondersteuning die op mijn lijf geschreven is, maar ik heb ze in al die jaren niet gevonden.”
“In de reguliere hulpverlening was er bovendien geen ruimte om het te hebben over doodgaan. Bij Reakiro krijg je geen diagnose, mag je zelf het tempo bepalen en vrijuit praten over je doodsverlangen. Dat is erg ondersteunend voor mij.”
“Hier krijg je geen diagnose, mag je zelf het tempo bepalen en vrijuit praten over je doodsverlangen. Dat is erg ondersteunend voor mij”
Kristel
De kinderen en kleinkinderen van Kristel waren haar grote drijfveer om al die jaren toch door te zetten. Ze zijn ook op de hoogte van het euthanasietraject van Kristel. “De dokter wilde mijn kinderen betrekken bij mijn traject”, vertelt Kristel. “En hoewel ik vond dat ik als moeder het recht niet had om steun te vragen aan mijn kinderen, deed het veel deugd dat ze op de hoogte werden gebracht. Ze steunen mij enorm. Ik ben van plan om ze binnenkort ook eens mee te nemen naar Reakiro.”
Haar euthanasietraject wil Kristel graag on hold te zetten. “Bij Reakiro heb ik beseft dat ik eigenlijk niet dood wil, maar wel nood heb aan een ander leven. Ik heb al een heel proces doorgemaakt richting leven, maar ik heb ook nog een lange weg naar herstel te gaan.”
“Bij Reakiro heb ik beseft dat ik eigenlijk niet dood wil, maar wel nood heb aan een ander leven”
Kristel
“Mijn euthanasietraject definitief stopzetten wil ik nog niet, ik wil nog altijd een achterpoortje hebben voor mocht het toch niet meer gaan. Ik wil niet moeten kiezen voor zelfmoord.” Kristel hoopt binnenkort als vrijwilliger aan de slag te kunnen bij Reakiro. Ze wil zich inzetten voor de maatschappij en iets voor anderen kunnen betekenen.
Laat een reactie na