Bankautomaten steeds schaarser: Jacqueline (74) voelde zich verplicht om internet te installeren

Bankzaken beheren, winkelen, vergaderen of met vrienden babbelen. Tegenwoordig kan het allemaal via de computer. Maar niet voor iedereen is die digitale overgang vanzelfsprekend. En dat zorgt voor kopzorgen. Zo bijvoorbeeld in Haasdonk, een dorp in Oost-Vlaanderen waar de bankautomaten bijna twee jaar geleden verdwenen.

“Binnen een straal van 5 kilometer hebben we geen bankautomaten en dus geen toegang tot cash geld of de mogelijkheid om onze bankzaken te beheren”, vertelt Julien (76), die met OKRA actie voerde voor het probleem. Ook Jacqueline* (74) ondervond cruciale problemen. Maar ze bezweek onder de druk en schafte zich een internetabonnement aan. Beetje bij beetje leerde ze haar rekeningen betalen via de computer. Omdat het moest.

*Jacqueline is een schuilnaam .

Een trip van 5 kilometer of je bankkaart afgeven

Julien is 76 en belangenbehartiger bij OKRA Haasdonk. Hij merkte dat de verdwijning van de bankautomaten grote gevolgen heeft voor de inwoners van Haasdonk. Samen met OKRA zette hij het probleem op de kaart tijdens een persactie.

“Mensen die een bankverrichting willen uitvoeren, rekeninguittreksels willen opvragen of geld willen afhalen, moeten zich ongeveer 5 kilometer verplaatsen naar de dichtstbijzijnde automaat”, vertelt Julien. “Maar in Haasdonk wonen er veel 80-plussers die minder mobiel zijn. Ze hebben geen auto en ook fietsen of gebruikmaken van het openbaar vervoer is niet altijd een optie.”

“Nu er geen bankautomaat meer is in het dorp, is het voor de inwoners niet evident om aan cash geld te geraken. Ze gaan op zoek naar alternatieven”
Julien

Bij de plaatselijke kruidenier in Haasdonk betaalt 30% van de klanten nog met cash. “Nu er geen bankautomaat meer is in het dorp, is het voor de inwoners niet evident om aan cash geld te geraken. Ze gaan op zoek naar alternatieven. Zelf los ik het op door mijn kinderen te vragen om cash mee te brengen wanneer ze op bezoek komen. Ik schrijf het bedrag dan over op hun rekening”, vertelt Julien. “Maar niet iedereen heeft kinderen die hen kunnen helpen. Daarom moeten sommige mensen hun bankkaart meegeven aan een buur die voor hen geld kan afhalen.”

“Haasdonk is trouwens niet het enige dorp dat geen bankautomaten meer heeft, er zijn nog dorpen waar ouderen die minder mobiel zijn hetzelfde probleem hebben”, vult Julien aan.

De bakker communiceert via Facebook

Zijn bankzaken beheren, kan Julien gelukkig via zijn tablet. “Tijdens mijn loopbaan heb ik leren werken met de computer en programma’s zoals Word en Excel. Mijn bankzaken digitaal beheren is voor mij dus nooit een probleem geweest. Maar heel wat andere ouderen zijn niet mee met online bankieren. Sterker nog, velen hebben zelfs geen computer of internetverbinding. Omdat ze zichzelf te oud vinden, of omdat ze een beperkt inkomen hebben en een computer gewoonweg niet kunnen betalen.”

“Velen hebben zelfs geen computer of internetverbinding. Omdat ze zichzelf te oud vinden, of omdat ze een beperkt inkomen hebben en een computer gewoonweg niet kunnen betalen”
Julien

“Ik vind het een taak van de overheid om ervoor te zorgen dat ook die mensen hun bankzaken zelf kunnen beheren. Waarom stelt de gemeente geen gratis internet en computer ter beschikking voor hen? En iemand die hen uitleg kan geven over het online bankieren, en hen kan bijstaan als ze problemen hebben?”

“Het is te vanzelfsprekend geworden dat iedereen digitaal mee is”, gaat Julien verder. “Als de bakker onverwacht zijn bakkerij sluit, zet hij een berichtje op Facebook. Maar omdat ik geen accounts heb op sociale mediakanalen, ben ik van zulke zaken niet op de hoogte. Daarnaast ben ik erg actief in het verenigingsleven, en ik merk dat je ook daar digitaal mee moet zijn als je je wilt engageren voor bepaalde taken.”

“Het is te vanzelfsprekend geworden dat iedereen digitaal mee is”
Julien

Of het digitale wereldje ook voordelen heeft? “Dankzij e-mail en WhatsApp kom ik makkelijk met mensen in contact”, knikt Julien. “Tijdens de coronapandemie kon ik zelfs videobellen met mijn kinderen en kleinkinderen. Voor mij was mijn computer een uitlaatklep tijdens de pandemie, maar mensen die digitaal niet mee zijn werden enkel nog meer uitgesloten.”

Verplicht internetabonnement, verplicht gegevens delen

Toen de bankautomaten twee jaar geleden verdwenen in Haasdonk, trokken zeventigers Jacqueline en haar man naar de bank in een naburig dorp om hun bankzaken te regelen. Maar wanneer ook daar tot overmaat van ramp de bankautomaten weggehaald werden, besloten ze om hun bankzaken digitaal te gaan beheren.

“Zo’n zes maanden geleden voelden mijn man en ik ons verplicht om ons te verdiepen in de online wereld”, vertelt Jacqueline. “Een computer hadden we al, maar een internetverbinding hebben we speciaal aangevraagd om onze bankzaken online bij te kunnen houden. Omdat we geen kinderen hebben die ons alles kunnen uitleggen, hebben we hulp gevraagd aan een dicht familielid. Gelukkig vertrouwen we die persoon, want je financiële situatie met iemand delen is niet vanzelfsprekend.”

“Je financiële situatie met iemand delen is niet vanzelfsprekend”
Jacqueline

Of mensen die geen internet hebben vandaag benadeeld zijn? “Ik vind van wel”, knikt Jacqueline. “Mijn man en ik werden van een heel aantal zaken uitgesloten, zoals het beheren van onze financiën, toen we nog geen internetabonnement in huis hadden.”

“Wij hebben de stap kunnen en willen zetten, maar ik ken genoeg mensen die zichzelf te oud vinden om zich te verdiepen in de online wereld. Als je 80 jaar bent, is het niet evident om zulke zaken aan te leren. Sommige vrienden laten daarom hun bankzaken beheren door hun kinderen, maar niet iedereen heeft kinderen die hen kunnen helpen. Voor hen zijn de problemen nog veel groter.”

Een digitaal retourtje naar de kust

Nu we in een digitaal tijdperk leven, wordt niet alleen bankieren moeilijk voor ouderen. Er zijn ook andere drempels. “Mijn man en ik gaan graag naar de kust”, vertelt Jacqueline. “Maar omdat de stationsloketten sinds kort ook verdwenen zijn, moeten we onze treintickets kopen aan een automaat of via de computer. Ook voor die zaken hebben we iemand nodig die ons op weg kan helpen.”

“Ondanks de moeilijkheden, ben ik uiteindelijk wel blij dat we de stap gezet hebben. Eens je eraan gewend bent, zie je ook de voordelen van digitale toepassingen”
Jacqueline

Naast die vele moeilijkheden door de toenemende digitalisering, brengt het internet voor Jacqueline en haar man ook enkele positieve zaken met zich mee. “Dat we onze bankzaken online kunnen beheren, was een enorm voordeel tijdens de coronapandemie”, vertelt ze.

“Bovendien kunnen we door ons internetabonnement alle digitale activiteiten van OKRA meevolgen. Dus ondanks de moeilijkheden die we in het begin hadden, ben ik uiteindelijk wel blij dat we de stap gezet hebben. Want eens je eraan gewend bent, zie je ook de voordelen van digitale toepassingen. Het is bovendien uitdagend om elke dag nieuwe dingen te ontdekken.”